سرور چیست؟ + معرفی11 نوع سرور با مثال کاربردی

فهرست مقاله:
-سرور چیست؟
-فرق سرور با کامپیوتر معمولی چیست؟
–کاربرد سرور با ذکر یک مثال ساده
–چرا سرورها مهم هستند؟
-انواع سرور
–اجزای سرور
–نکات مهم در انتخاب دستگاه سرور مناسب
-نتیجهگیری: اهمیت سرور در دنیای دیجیتال
سرور چیست؟
سرور که در فارسی به آن “سرویس دهنده“ میگویند، یک کامپیوتر فوقالعاده قدرتمند و همیشه روشن است که به درخواستهای سایر دستگاهها (مثل لپتاپ، موبایل یا کامپیوترهای دیگر) پاسخ میدهد. در واقع هر زمانی که شما در اینترنت فعالیت میکنید، در حال ارتباط با سرورها هستید.
سرور یک کامپیوتر ویژه و قدرتمند است که به شبکه متصل میشود و برخلاف کامپیوترهای معمولی، برای انجام چندین وظیفه تخصصی طراحی شده است. برای مثال یک کاربر ممکن است سرور را برای ارسال و دریافت ایمیل،میزبانی وب (Hosting)، کنترل و چگونگی دسترسی مشتریان به شبکه، برنامههای حسابداری جامع و … استفاده کند.
زمانی که دسترسی به سرور تنها در محدوده یک شبکه داخلی باشد، آن را سرور تحت شبکه مینامیم و به این معنا خواهد بود که تمامی رایانههای موجود در این شبکه از این رایانه فرمان میگیرند و نیازهای تحت شبکه خود را به کمک آن تأمین میکنند و سرور نقش آنها را در شبکه تعیین مینماید. حال اگر گستره این شبکه را کمی بیشتر نماییم و آن را متشکل از تمام رایانههایی که از طریق اینترنت به هم وصل شدهاند بدانیم، با گروه بسیار بزرگی از رایانههای همیشه روشن و همیشه در دسترس از طریق اینترنت روبرو هستیم که به آنها سرورهای اینترنتی گفته میشود و وظیفه دارند تا اطلاعاتی که در هر زمان از شبانه روز، بر روی پهنای اینترنت جستجو میکنید را برای ملاحظه شما در اختیار قرار دهند.
فرق سرور با کامپیوتر معمولی چیست؟
- همیشه روشن است: قطع شدن آن یعنی اختلال در سرویس!
- قدرت پردازش بالا: چون باید به هزاران درخواست همزمان پاسخ دهد.
- اتصال به شبکه: یا به اینترنت (سرورهای جهانی) یا به یک شبکه داخلی (مثلاً در یک شرکت).
- نیاز به لوازم جانبی ندارند: بدون نیاز به ماوس، کیبورد یا مانیتور کار میکنند
- نگهداری در دیتاسنتر:برای جلوگیری از به خطر افتادن امنیت سرورها، از آنها در محل هایی به نام دیتاسنتر (Datacenter) نگهداری میشود.
- محفظه رک:معمولا سرورها در محفظههای خاصی نگهداری میشوند که به آنها رک یا Rack میگویند.مجموعه ای از این رکها در قفسه هایی به نام کیج (Cage) قرار میگیرند.
- معمولا در دیتاسنترها تیم هایی مختصص برای مدیریت سرورها مستقر هستند تا در صورت هرگونه مشکلی، آن را به سرعت برطرف کنند.
- دسترسی محدود: فقط پرسنل مجاز میتوانند با سرورها کار کنند
کاربرد سرور با ذکر یک مثال ساده

فرض کنید در یک کافه هستید:
- شما (کاربر): مشتری هستید و یک قهوه سفارش میدهید.
- سرور: پیشخدمت کافه است که سفارش شما را دریافت میکند، قهوه را آماده میکند و به شما تحویل میدهد.
در دنیای کامپیوتر:
- وقتی شما در گوگل چیزی سرچ میکنید، سرورهای گوگل مثل همان پیشخدمت هستند که اطلاعات را پیدا میکنند و به شما نشان میدهند.
- یا وقتی یک فیلم در Netflix تماشا میکنید، سرورهای Netflix فیلم را برای شما میفرستند.
چرا سرورها مهم هستند؟
سرورها ستون فقرات دنیای دیجیتال هستند. بدون آنها:
- هیچ وبسایتی کار نمیکرد
- ایمیلها منتقل نمیشدند
- بازیهای آنلاین وجود نداشت
- سرویسهای ابری غیرممکن بود
امروزه بیش از 100 میلیون سرور در سراسر جهان فعال هستند که هر لحظه در حال سرویسدهی به میلیاردها کاربر اینترنت میباشند.
انواع سرور
با توجه به کاربرد سرورها انواع سرور با کارایی متفاوتی وجود دارد که برخی از آنها به شرح زیر نامگذاری شدهاند:
Web سرور
این نوع سرور در راهاندازی وبسایتها و hosting کاربرد دارد.
Mail سرور
کاربرد سرور پست الکترونیک برای ارسال و دریافت ایمیل است. با نصب نرمافزارهای ایمیل مانند Smartermail ، Postfix و… بر روی سرور میتوان جهت خدمات ایمیل از آن استفاده کرد.
data server
این نوع پیکربندی اغلب در سازمانها، شرکتها جهت بانک اطلاعاتی مورد استفادهی یک نرمافزار یا سرویس، قرار میگیرد.
اپلیکیشن سرور
بر روی این سرور، نرم افزار مورد استفاده کاربران سرور نصب میگردد و ایشان از طریق کامپیوترهای خود میتوانند به آن، دسترسی داشته باشند.
File سرور
این نوع سرور، یکی از اساسیترین و سادهترین انواع سرورها، جهت اشتراک فایل است.
DNS سرور
سروری که بر روی آن سرویس و تنظیمات DNS وب سایتها انجام شده است و وظایف مربوط به Resolve شدن آدرس سرور IP های مربوط به وب سرور، ایمیل سرور و… را در شبکه اینترنت بر عهده دارد.
Game سرور
گیم سرور چیست؟ سرور بازی نوعی از Application Server است. و همانطور که از نامش پیداست، کاربرد سرور گیم فقط برای نصب بازی بر روی سرور است و کاربران متصل به شبکه میتوانند با برقراری ارتباط با Game سرور از بازی استفاده کنند.
Media سرور
کاربرد سرور مدیا به جهت اشتراک گذاری سرویس های چند رسانه ای تعبیه شده است.
سرور محاسباتی
برخی از شرکت ها یا سازمان ها برای امور خود از محاسبات زیاد و مختلفی استفاده می کنند. این حجم بالا از محاسبات باعث می شود تا برای مدیریت بهتر این محاسبات، لازم باشد تا آن ها یک سرور محاسباتی را اجاره نمایند و کار های مختلف خود را بر روی آن انجام دهند.
proxy server چیست؟
در پاسخ به پروکسی سرور چیست بایستی گفت به عنوان یک رابط بین Server اصلی و Client، اطلاعات را از طرفین گرفته و پس از بررسی، به گیرنده ارسال مینماید.
سرور مجازی
سرور مجازی روی یک سرور فیزیکی اجرا میشود. به کاربران امکان میدهد منابع اختصاصی داشته باشند، در حالی که هزینه و مدیریت آن مانند یک سرور مستقل نیست. معمولاً برای میزبانی وبسایتها، اجرای نرمافزارها و خدمات آنلاین استفاده میشود.
اجزای سرور
همانند یک رایانه رومیزی، سرور نیز دارای سختافزارهایی همچون پردازنده، رم، هارد و… میباشد، با این تفاوت که قطعات سختافزاری سرورها، بسیار قدرتمند تر عمل میکنند بطوریکه بتواند تعداد کاربر (کارخواه) بیشتری را جهت پردازش و ذخیرهسازی پشتیبانی کند. از اصلیترین قطعات یک سرور میتوان به کنترلر RAID نام برد که در تمام سرورها نقشی اساسی در امنیت و ذخیرهسازی اطلاعات دارد.

اجزای سخت افزاری یک سرور:
1. پردازنده مرکزی (CPU)
- قلب تپنده سرور با چندین هسته پردازشی
- قابلیت پردازش موازی برای انجام چندین کار همزمان
2. حافظه رم (RAM)
- حافظه موقت با ظرفیت بالا (معمولاً 32GB تا چند ترابایت)
- ماژولهای RDIMM یا LRDIMM مخصوص سرور
3. ذخیرهساز (Storage)
- هارد دیسکهای SAS/SSD با سرعت و قابلیت اطمینان بالا
- پیکربندی RAID برای افزونگی و عملکرد بهتر
4. مادربرد (Motherboard)
- پلتفرم اصلی اتصال قطعات
- پشتیبانی از چندین پردازنده
5. منبع تغذیه (Power Supply)
- منابع تغذیه افزونه (Redundant)
- کارایی بالا (80 Plus Platinum/Gold)
6. کارتهای توسعه
- کارتهای شبکه (10GbE، 25GbE یا بالاتر)
- کارتهای RAID کنترلر
- کارتهای GPU برای پردازشهای گرافیکی
7. سیستم خنککنندگی
- فنهای صنعتی با کنترل سرعت هوشمند
- طراحی برای کار مداوم تحت بار سنگین
8. شاسی و قاب سرور
- طراحی رکمونت (1U، 2U، 4U و …)
- بدنه مستحکم از جنس فولاد
- سیستم مدیریت کابلها
9. مدیریت از راه دور (iLO/iDRAC/BMC)
- واحد مدیریت مستقل
- امکان کنترل سرور بدون سیستم عامل
10. باتری پشتیبان (BBU)
- محافظت از دادهها هنگام قطع برق
- ذخیرهسازی موقت اطلاعات کش
نکات مهم در انتخاب دستگاه سرور مناسب
پیکربندی سخت افزاری، زیر ساخت شبکه و اینترنت قدرتمند، قابلیتهای امنیتی و حفاظت از اطلاعات مواردی هستند که باید به آنها، اهمیت ویژهای دهیم. نکته مهم دیگر، کاربرد سرور است و اینکه برای برآورده کردن چه نیازی با چه منابعی، سرور تهیه میشود. قبل از انتخاب سرور، ویژگیهای خاص آنرا ارزیابی کنید تا در قبال هزینه پرداختی، سروری مناسب و کاربردی تهیه کنید.
نتیجهگیری: اهمیت سرور در دنیای دیجیتال
سرورها ستون فقرات فناوری امروز هستند که به صورت خستگیناپذیر و 24 ساعته، تمام خدمات دیجیتال ما را ممکن میسازند. از بارگذاری یک صفحه وب ساده تا اجرای پیچیدهترین محاسبات ابری، همه و همه به لطف این کامپیوترهای قدرتمند و همیشهآماده امکانپذیر شدهاست.
در دنیایی که هر روز به خدمات دیجیتال وابستهتر میشویم، سرورها به شریانهای حیاتی عصر اطلاعات تبدیل شدهاند. پیشرفتهای آینده در حوزههایی مانند هوش مصنوعی، اینترنت اشیا و محاسبات کوانتومی، همگی وابسته به توسعه و بهبود زیرساختهای سروری خواهند بود.
دیگر مقالات :
- رک چیست؟ — راهنمای جامع و تخصصی به همراه 6 سرفصل کاربردها و مزایا
- دوربین EasyIP هایک ویژن | راهکار ساده برای نظارت حرفهای با کیفیت 4K
- تجهیزات اکتیو و پسیو شبکه: تفاوتها، کاربردها و بهترین انتخابها 2025
- کیوسک چیست؟ کاربرد ها و ویژگی ها
- سئو چیست؟_ بهترین راهنمای بهینهسازی موتورهای جستجو [راهنمای 2024]